Ga direct naar:
Kwestie 1: palen langs de Brink
Kwestie 2: Pongo's kraam aan de Oude Groningerweg
Kwestie 3: Foto "Weg naar Wildervank"
Kwestie 4: Wie is de starter bij de zeepkistenrace??"
Kwestie 6: Welke vrouwenclub is dit???
Kwestie 7: Is dit wel de Wemenweg???
Kwestie 8: Lopen deze schapen wel op de Brink van Gieten???
Kwestie 9: Wie was deze 5000ste inwoner??
Kwestie 1: De paal op de
foto bij het oude gemeentehuisheeft al heel wat huiskamerdiscussie opgeleverd. Waar is die paal voor?, zo vroegen wij ons af. Natuurlijk is de vraag onmiddellijk voorgelegd aan mevrouw Mulder-Zandvoort. Zij zou het misschien kunnen weten. Want naast het feit dat zij oud van dagen is, heeft zij bovendien tegenover het oude gemeentehuis gewoond. In de boerderij waar nu Jan Hatzmann met de Ponybar zit. Zij kwam er niet uit. Zij heeft het voorgelegd aan een panel met deskundigen, onder wie Job Meursing. Hij dacht dat het misschien een paal was om iets mee op te meten. Als Gieten in de bergen had gelegen, dan zou het voor de hand liggen dat het iets van doen had met de markering van de weg bij grote sneeuwhoogten. Elianne Pepping uit Stadskanaal heeft de foto nog eens heel secuur bekeken en kwam tot de slotsom dat het hier niet om ?n paal gaat, maar dat er maar liefst twee palen op staan!! En ze heeft gelijk. Zouden het misschien inderdaad palen zijn voor het opmeten van iets? Misschien dat de Brink toen een (nieuwe) bestrating kreeg? En dat het 'trac? bij die gelegenheid ook wat verlegd is? Nee, dat kan niet, want die ene paal staat ver achter de bomen. Maar wat nu?? Ik heb het secuur bekijken nog eens over gedaan, maar dan op het origineel, en ik zie ineens dat er niet twee palen op staan, maar wel drie!!!! Ongeveer ter hoogte van waar nu de witte villa van Homan-Free staat, staat de derde paal. Wie weet hierover nog iets zinvols te melden?
De palen blijven de gemoederen bezighouden. Frank den Hollander suggereerde dat ze er misschien waren geweest voor de cowboys uit Gieten en omstreken. Ze konden hier hun paard aan vastbinden als ze een kind bij de burgerlijke stand kwamen aangeven.
Maar misschien, zo fantaseerde
hij verder, waren het ook wel de palen van een Lange Afstands Wandeling. Alsof de inwoners van Gieten in die tijd ook al voor de lol kilometers gingen sjouwen.
Ze waren al lang blij dat ze een dagje rust hadden
Rick Havinga heeft er ook samen met z'n oma naar gekeken. Ze zijn wat realistischer. Want, zo zeggen ze, het zijn gewoon kleine lantaarnpaaltjes. Maar dit leek mij nog lang niet bewezen. Ik zag namelijk helemaal niets van een lamp bovenop de paal, en bovendien stond ?n van de andere palen bijna midden in de 'moestuin'
bij het huis van Nijenhuis. Maar Rick en oma hebben gelijk. Kijkt u maar: een foto (hoek schoolstraat-kerk) met een paal en een lamp erboven op!!!
Kwestie 2: Een andere 'netelige kwestie' is de lokatie van de patatkraam van Henk Speelman sr. Toen ik indertijd met Henk Kinds over de Oude Groningerweg sprak, vertelde hij mij van het houten kraampje dat hij ('Pongo') daar zou hebben gehad. Klamer Bos mailde mij dat dit een misverstand is. Hij had vroeger wel aan de Oude Groningerweg gewoond (het huis waarin ook Ben van Eysselsteijn heeft gewoond), maar die patatkraam van hem, een oude caravan, heeft in het centrum van Gieten gestaan. Op de plaats waar later het waterschapsgebouw neergezet is, recht tegenover"The House". Henk Kinds, geconfronteerd met de uitspraak van Klamer, zegt dat Klamer wel gelijk heeft dat Pongo ook in het centrum van Gieten een patatkraam heeft gehad, maar dat hij er ook 100% zeker van is dat hij ook aan de Oude Groningerweg een patathokje heeft gehad. Het feit dat dat kraampje dan ook recht tegenover zijn toenmalige woning heeft gestaan, maakt dit in mijn optiek niet geheel onwaarschijnlijk. De bevestiging moet van
anderen komen, want ik weet niets van het bestaan hebben van beide kramen. Overigens zou Pongo daar ook knakworst verkocht hebben. Details zijn altijd
belangrijk...
Zoveel is onderhand wel duidelijk: Pongo heeft op de bedoelde plaats aan de Oude Groningerweg geen patat verkocht. Alleen maar ijs. Aldus de familie R. Houwing. Henk Kinds beweert inmiddels ook dat hij het nooit over patat heeft gehad. Alleen maar over ijs en snoep. En ook van de knakworst is hij nog altijd
zeker.
(2005-10) Mannie Pekel uit Leiden bevestigt het verhaal van het ijs: "Misschien een kleine bijdrage aan deze kwestie: H. Speelman sr. (Pongo) heeft inderdaad op de Oude Groningerweg gewoond. En aan de overkant van zijn huis stond een ijscokar. Daar heb ik samen met Koosje Redeker vaak op zaterdag en zondag ijsjes staan te verkopen. maar een patattent heeft daar nooit gestaan".
Gezien in het licht van het verhaal hieronder ben ik wel benieuwd naar de verdiensten van Mannie en Koosje indertijd...
Jacob Speelman weet meer over de commerci?e activiteiten van Pongo te vermelden. Hij zocht de drukte op. In de zomer plaatste hij zijn caravan ook wel bij het kerkhof om daar onder meer... patat te verkopen. Hij had daarbij niet zozeer de bezoekers van het kerkhof op het oog, maar de families die massaal naar het zwembad trokken. Uit 'doorgaans betrouwbare bron' heeft Jacob Speelman tevens vernomen dat het patatimperialisme van Pongo zich ook nog bijna tot buiten de dorpsgrenzen heeft uitgestrekt. Hij verzocht een boer die in het bezit was van
een tractor hem en zijn caravan naar Papenvoort te slepen. De boer wilde hem daarvoor dan 7,50 in rekening brengen. Na een kritische hercalculatie zag
Speelman toch maar van de uitvoering van dit gewaagde plan af.
Lambert Venema,woonachtig in Norg, herinnert zich nog goed de patatkraam die Henk
Speelman had op de plaats van het inmiddels ook al weer voormalige waterschapsgebouw: Wat mij heel erg is bijgebleven, is dat hij op het
terrein waar nu het Waterschapsgebouw staat zondag's middags aardappelen zat te schillen (voordat wij naar Gieten 1 gingen kijken) en dat na afloop van de wedstrijd zijn patat klaar was.
Kwestie 3. U ziet hieronder een foto, waarop staat vermeld dat het de Weg naar Wildervank is. Ik geloof daar helemaal niks van. Bent u dat met mij eens? Waar is dit dan wel? Of denkt u dat het opschrift wel klopt? Help mee om de opossing te vinden.
Geert Fransens suggereerde dat dit huis aan de Oude Wildervanksterweg zou zijn
gelegen. Dat dit huisje er nog zou staan. Maar dit lijkt mij niet het geval omdat volgens mij het huisje dat hij op het oog heeft (gezien vanuit het
dorp,tweede huis voorbij de kruising, waar je de bult op gaat) met de kop richting dorp staat. Zou dit wel aan de Oude Wildervanksterweg zijn dan zou de
bocht ook de andere kant op moeten liggen. Toch?
Ik zelf vond de afbeelding toch altijd wel heel erg lijken op het uizicht dat ik had vanuit mijn slaapkamerraam op Spekstoep 19. Tenminste de bocht en de huizen aan de rechterkant. Maar ja,'t zal toch wel iets anders zijn geweest, want aan de linkerkant stond er verder geen huis, en ik had daar ook nog nooit iemand over gehoord dat dit ooit wel het geval was geweest. Wel heb ik het vroeger altijd gek gevonden dat na ons huis de boerderij van Jan Meursing kwam met nummer 23. Waarom geen nummer 21???? Via Jacob Speelman kreeg ik, om een andere reden, een passage over de Spekstoep in Ons Waardeel (1996-4) in handen. Job Meursing beschrijft daarin een oude foto. (Als ik het origineel nog eens in handen krijg, dan zal ik de foto hier publiceren) Job heeft zojuist Spekstoep 19 beschreven en vervolgt: 'En as leste an die kaant z? men wat wieder h?n 't Boerderijgie van de fam. Hinduk Meijers, en die is rond 1922 op un Zundagaovend opbraand en neeit herbouwd'. Zou de foto 'Weg naar Wildervank' dan inderdaad Spekstoep 21 zijn geweest? Zit Job Meursing al op Internet?? Want hij zou uitsluitsel kunnen geven!
Inmiddels is de bevestiging van dit verhaal binnen. Henk Wilms stuurde mij deze foto toe van de Spekstoep. De ansicht is gestempeld in 1903. We ontwaren (op het scherm overigens niet zo goed te zien) 'achteraan' het
boerderijtje waarover de vraag ging.
We zien de kromming van de weg naar links en de heg rechts van de straat. Zaken die op bovenstaande foto ook zichtbaar zijn. Op de onderstaande foto is op de voorgrond overigens het boerderijtje te zien, dat is ook is afgebeeld op
nummer 6 van het fotoalbum.
En
nog wat moois: in dit boerderijtje woonden dus Jantien en Berend Speelman. Henk Wilms weet te vertellen dat het Berend en zijn vader zijn die op de eerste foto de lading hooi naar huis brengen. Te dateren zo rond 1920
Kwestie 4: U kent onderstaande foto van de pagina over de zeepkistenraces. In het verhaal werd terloops een suggestie gedaan wie de starter zou zijn.
Cor Strijk geeft toe dat de starter zeker wel op enige gelijkenis vertoont met Bobby Robson. Maar hij weet zeker dat het Meester Strijk, zijn vader, niet is. Zal het dan gewoon Bobby Robson zijn geweest?? Of heeft iemand andere suggesties??
Henk Bos uit Oosterhesselen komt met de oplossing. Niks geen Strijk, niks geen Robson. Het is gewoon zijn vader. Hans Bos van de Centra winkel aan de Gasselterweg! Hij regelde de start als lid van de organiserende handelsvereniging!
Eigenlijk
al kort na de plaatsing van deze foto kwamen Klamer Bos en Henk Kwebeman met de juiste antwoorden. Want het betrof hier een foto van het huis van hun beider opa. Toch wilden we graag eens zien of de waarheid ook nog op een andere wijze aan het licht zou komen. En dat is nu gelukt. Gisela Drent heeft haar in 1914 geboren oma G. Oosting-Schuiling de foto voorgelegd. En zij herkende het meteen. De boerderij heeft in Bonnen gestaan. Precies op de plaats waar nu het woonhuis en de winkel van Joling staan, Bonnen 26. Het huis is in 1934 afgebrand. De familie van brandstofhandelaar Klamer Alferink heeft hier gewoond. Henk Kwebeman heeft ons ook de namen gegeven van de personen die hier op de foto staan. Die foto moet volgens hem van voor 1916 zijn, Op de foto staan van links naar rechts: knecht van F.G. Zandvoort-Blomberg (waarschijnlijk geheten Seubring), Fennechien Geessien. Blomberg-Zandvoort (tijdens haar huwelijk was haar man overleden in 1897) pachter van de molen in Gieten, Reinder Zandvoort (de vader van Fennechien Zandvoort), Roelofje Geessiena Alferink-Blomberg (toen nog ongehuwd, de volgende vrouw is onbekend, en tenslotte Janna Rozeveld-Pepping (toen ook nog ongehuwd).
Een paar van deze dames hebben we even uitvergroot.
Misschien herkent u ineens gelaatstrekken bij iemand
die boodschappen doet bij de C1000.
(2006-04) Kwestie 6: We kregen een foto, waarvan
met grote stelligheid wordt beweerd dat deze club vrouwen uit Gieten komt. Maar
dat is ook het enige dat we weten. Ze zien er wel chic uit, vindt u niet? Is er
iemand die ons van aanknopingspunten kan voorzien???
Die persoon moet u dan direct aanspreken en vragen van wie zij/hij er ?n is...
(2007-02)
Kwestie 7: Is dit wel de Wemenweg???.
In december van 2006 voegden we een nieuwe foto toe aan het dorpsalbum. Het was
de foto van Albert Bos op de Wemenweg.
Mooie foto - heel onschuldig. In een mailtje dat ik kreeg van Martje Hogenesch begon zij haar verhaal met:
"Bij het bekijken van deze foto is te zien dat hij richting Boddeveld rijdt. Op de achtergrond zie je nog het golfplatendak van het schuurtje van de boerderij van Berend Hoiting. (Waar nu Jan Hatzman woont)"
Klopt!
Ze vervolgt haar verhaal: "De andere foto, waarvan gezegd
wordt dat hij vanuit de tegengestelde richting is genomen, kan ik niet
plaatsen.
Job Speelman heeft dezelfde foto en zegt ook dat hij richting Boddeveld is
genomen."
Het gaat om deze foto:
Martje: "Volgens mij zie je hier ook weer de achterzijde van
deze boerderij. Immers: als je vanuit de Wemenweg richting Boddeveld kijkt zie
je de
boerderij van Veninga, vroeger Steenhuis, en die staat met de voorzijde naar de
Wemenweg gekeerd. Hier heeft ooit een andere boerderij gestaan maar die is
afgebroken. Dan zou dat misschien kunnen. Maar tegen welke huizen kijk ik dan
aan tegenover deze boerderij? Toen ik in de vijftiger jaren naar de Bonnerschool
fietste, was er alleen grasland, gescheiden door wallen, langs het Boddeveld.
Help jij mij uit de droom???"
Een peulenschilletje, dacht ik.
Want dit is gewoon de Wemenweg. Maar toen ik een paar dagen later haar
antwoord ging geven was ik ineens niet zo zeker meer... Ik begreep haar punt.
Die boerderij(en) die op de foto staan, zaten mij ook dwars. Maar ik had het op
deze pagina zo gesteld, omdat de weg naar rechts buigt en aan de rechterhand ook
de wal langs het oude voetbalveld had. Want zo liep de weg toch?
Ik stuurde haar nog een kaartje met wat ik aanvankelijk als bewijs had willen
inbrengen. Op dat kaartje had ik een pijl getekend, waar je die kromming ook
kunt zien. Maar er staat geen huis/boerderij op de kaart getekend... Wat nu???
Ik stelde voor om maar eens proberen al onze bestaande gedachten over deze foto los te laten. Of het dan niet zo zou kunnen zijn dat dit de Wemenweg helemaal niet is?? Waar zou het anders dan kunnen zijn??? Ik ging wat zitten gokken: Westerend, Bonnen, Kalkamperweg, Zwanemeerbos.... Of nog erger: zal het Gieten wel zijn, zoals op de ansichtkaart staat? Ik ging nog een stukje uit de foto vergroten. En lijkt het er dan niet op dat het om een weg met veldkeien gaat??
Waarop Martje weer schreef: "die foto, is het niet net of er een kapschuur op staat? Zo te zien loopt het weggetje voor de woning langs, wat inhoudt dat het niet het huis kan zijn van Steenhuis, want die staat aan de andere kant van de weg. Ik hoop dat we er nog een keertje uitkomen."
En dat is wat wij allen graag willen. Het verzoek aan alle
bezoekers om nog eens heel creatief naar deze foto te kijken.
We zijn benieuwd naar de reacties!
(2007-03) Klamer Bos zit ook in het kamp dat beweert dat dit NIET de Wemenweg kan zijn. Hij is met zijn camera naar het huidig vergelijkbare standpunt gegaan en maakte deze foto.
Nu ga ik even de advocaat van de duivel spelen: Dat huis van Veninga klopt dus niet, maar kan het niet zijn dat deze boerderij pas gebouwd is nadat de foto in kwestie is gemaakt??
(2008-05) Harm Moek uit Ureterp mengt zich in de kwestie: "De oude boerderij bij het uitkomen van de Wemenweg richting boddeveld stond er voor de boerderij van Piet Steenhuis en Trientje Moek. Wij hebben een afdruk van een schilderij van de oude boerderij, gemaakt door Cora van Loenen. Martje Hogenesch ging naar de Bonnerschool in de tijd dat de nieuwe boerderij van Piet Steenhuis al was gebouwd en naast de boerderij stond jarenlang een woonwagen met de familie Zoete. Zoete gaf les aan de Bonner- of Gieterschool in die tijd. "
Eh....dus Wemenweg?
(2016-10) Het is alweer acht jaar geleden dat iemand zich over deze kwestie heeft gebogen. G. Redeker uit Roosendaal heeft wat genealogisch onderzoek verricht en schrijft ons het volgende:
Het huis aan de Wemenweg staat
vermoedelijk aan de overzijde van het Boddeveld ( Bodkensveld) het laatst
bewoond door Trientje Moek gehuwd met Piet Steenhuis.
In Ons Erfdeel
Tijdschrift van de Historische Vereniging van de Gemeente Gieten van september
2015 staat een foto van de achterzijde van deze oude boerderij voorheen bewoond
door Jan Moek en Jantien Moek. Het oude deel was duidelijk een restant van een
boerderij wat ik mij kan herinneren en stond ongeveer 15 meter van de weg.
De
Wemenweg zal iets zijn verlegd zijn, vanwege de bouw van een nieuwe boerderij,
op oude afbeeldingen loopt hij rechtdoor.
In 1832 staat hier reeds een
huis bewoond door Jan Harms Moek geb. 28-04-1771 in Bonnen en daar overleden op
14-07-1839, was getrouwd met Annegien Jans Klinkhamer.
Beroep van Jan Harms
wever. Jan Harms is de voorvader van Trientje.
Aan het begin van het
Boddeveld staat in 1832 een huis bewoond door Hendrik Harms Moek geb. 05-12-1752
in Bonnen en is daar overleden op 23-09-1836, was getrouwd met Jantje Harms Vos.
Beroep van Hendrik Harms wever.
De laatste Moek die deze plaats bewoonde
was Harm Moek geb. 15-04-1894 en overleden te Groningen op 21-10-1955, getrouwd
met Elisabeth Moek geb. 27-09-1901 en overleden op 21-10-1955. Hendrik Harms is
de voorvader van Harm.
De ouders van Jan Harms Moek en Hendrik Harms Moek
zijn Harm Jans Moek en Geesje Hindriks. Harm Jans Moek is van beroep wever en
geboren in 1720 in Veldhausen (Veldhuizen) Duitsland, hier hebben ze de naam
Moeken en in Gieten ook wel Muik. Wanneer hij zich in Bonnen vestigt is mij niet
bekend, maar het moet wel voor 1748 geweest zijn, want dan trouwt hij in Gieten
met Geesje Hendriks op 12-05-1748. Aan het Boddeveld staan in 1832 totaal 7
huizen
(2010-06) Kwestie
8: Lopen deze schapen wel op de Brink van Gieten???
Van Roelof Boelens kregen we een foto van schapen op de Gieter Brink. De foto
dateert uit het beginjaren van de vorige eeuw.
We braken ons hoofd erover waar dit dan precies moet zijn geweest. Maar we komen er niet precies uit. Samen met Klamer kwamen we tot de conclusie dat het huis links nog het meest lijkt op de boerderij van de Ponybar. Vergelijk die maar eens met elkaar
Maar dan komen we in de knoei met het huis rechts op de pagina.
Kennen wij een huis als deze op de Brink? We hebben nog even gedacht aan het voormalige gebouw van de Boerenleenbank. Maar dat is niet het geval. Vergelijk maar:
Weet iemand hoe we wel tegen deze schapenfoto moeten
aankijken?
Of moeten we concluderen dat dit helemaal niet op de Brink van Gieten is ???
(2010-09)
De hele zomer heeft u zich kunnen buigen
over deze kwestie. Maar niemand die daar iets zinnigs over wist te
vermelden. Wel leuk is dat we een foto op het spoor kwamen die
overduidelijk wel voldoet aan de omschrijving "schapen op de Brink
van Gieten"
(2011-01)
Pieter Venema doet in het juist begonnen nieuwe jaar een poging om
deze kwestie voor ons op te lossen. We beginnen met nogmaals de
betreffende afbeelding van Roelof Boelens te laten zien.
Pieter kwam met het volgende: "Toen ik
de eerste foto zag van de schapen op de Brink zat ik bij
het linker huis te denken aan het huis van Nijenhuis.
Waar volgens mij nu Wim van Dijk in woont. De
vergelijking met de ponybar zag ik helemaal niet. Maar
ja waar was het echte bewijs... Recentelijk vond ik op
internet een grotere foto van de schapen op de Brink in
Gieten. Deze foto is zowel aan de linker kant als de
rechterkant groter van formaat.
Pieter stuurde de foto in twee helften, maar we hebben
het voor het overzicht even weer aan elkaar geplakt. En
we kunnen niet ontkennen dat de foto's op elkaar lijken.
Pieter:
"Links op de foto geeft een duidelijk beeld van de
boerderij die stond waar nu het huis van Homan Free ('de
Merel') staat en daarnaast het huis van Nijenhuis.
Rechts op de foto staat het huis wat eerst stond op de
plaats waar nu het oude gemeentehuis (Beukenhof) staat
en daarnaast de boerderij die stond waar nu de ook al
weer de voormalige praktijk van tandarts Tamminga /
Siegers staat.
De verlichtingspaal (kwestie 1) staat er, ongeveer in het midden van de foto ligt voor een donker schaap iets op de grond, beide onderwerpen staan op beide foto’s (van Roelof Boelens en de door mij gevonden foto) dus we spreken wel over dezelfde opname. Bekijk je deze foto’s goed is het bewijs geleverd dat de schapen wel degelijk op de Brink in Gieten lopen."
Pieter heeft ons overtuigd! Helemaal toen we de boerderij die vroeger op de plaats van Homan Free's huis stond vergeleken met bijgaande foto. Daar zien we in het huis van Homan-Free het kleinere bovenraam op exact dezelfde plaats ten opzichte van het grote benedenraam gepositioneerd. En ook het huis van Nijenhuis ziet er hetzelfde uit.
Ik denk nu trouwens ook dat de foto die ik later in
september 2010 nog heb toegevoegd van "schapen op de
Brink" eigenlijk van dezelfde dag zijn. Want er ligt
toch sneeuw op beide foto's??
Status kwestie 8: Opgelost.
De eer gaat naar Pieter Venema!!
(2011-04) Kwestie
9: Wie was deze 5000ste inwoner??
De vraag is helemaal niet zo ingewikkeld, maar het antwoord? Ik heb hier een bericht/advertentie uit een Schakel, ik denk uit de jaren zeventig. De berichtjes waren al uitgeknipt en kwamen met een grote schoonmaak uit een boek vallen.
Een week later kwam inderdaad het antwoord:
Waar ik benieuwd naar ben is wie deze baby was, wanneer
hij/zij geboren is en hoe het nu met hem/haar gaat.
Was dit trouwens de 5000ste inwoner van de gemeente of
van het dorp?
Eigenlijk denk ik van de gemeente. Dus het kan maar zo
zijn dat hij zijn 'op Gieterveen' geboren is.
(2011-05) We weten het nog niet precies, maar Harry Wiegman heeft ons een suggestie aan de hand gedaan. Hij heeft het vermoeden dat Mathijs Houwing, geboren op 5 april 1973 de 5000ste is geweest. Is er iemand die dat kan bevestigen? Moeder Houwing misschien???
Voor op- en aanmerkingen of voor uw verhaal of
herinnering ten aanzien van deze locatie doet u een
e-mail in de brievenbus van
"Het collectieve geheugen":